Koffiedik. Een afvalproduct van koffie met verrassend veel toepassingen. Na het maken van koffie met bonen en filters, blijft er altijd een prutje over – dit is het zogenaamde koffiedik.
Dit prutje staat aan de basis van een bijzondere wetenschap: de tasseografie, of het welbekende koffiedik kijken. Een waarzeggerij praktijk die al bijna net zo oud is als de koffie zelf. Al in het verre Oosten werd deze ‘wetenschap’ beoefend, waarbij iemand een kopje koffie leegdronk. Vervolgens werd aan de hand van het achtergebleven koffiedik een voorspelling gedaan.
De website Onze Taal heeft het eerste gebruik van de term ‘koffiedik kijken’ teruggeleid naar 1735, door de literator Justus van Effen:
“In 1735 beschreef Justus van Effen al hoe waarzegsters – volgens hem “looze (= ‘valse’) feekzen” – aan mensen die hoopten een geliefde te vinden voorspiegelden dat “in de figuuren van het gezonke dik der Koffy” de komst van een grote liefde al duidelijk te zien was.”
Inmiddels weten we dat de zogenaamde ‘wetenschap’ meer rustte op de kennis die de waarzegger tijdens het kopje koffie drinken losweekte uit de toehoorder dan op het daadwerkelijke koffiedik. Maar dit betekent niet dat je zomaar het koffiedik weg moet gooien. Je kunt er heel veel nuttige dingen mee doen.
Een paar voorbeelden van koffiedik zijn:
- Koffiedik is goed voor de tuin
- Oesterzwammen kweken met koffiedik
- Koffiedik is een goed schuurmiddel
- Koffiedik is goed voor de huid
- Koffiedik is een goede toevoeging voor de composthoop
Koffiedik in de tuin
Een erg nuttige toepassing van koffiedik is als mest. Door de aanwezigheid van stikstof in koffie is het de ideale voeding van planten die dit stofje nodig hebben om te groeien. Dit zijn bijvoorbeeld rozen en hortensia’s. Houd er wel rekening mee dat planten ook zwakker worden door deze versnelde groei: als je het bijvoorbeeld over je wortel- of tomatenplanten gooit, zal de plant veel blad ontwikkelen en zal je oogst daaronder lijden.
Ook is koffiedik handig als je veel slakken, mieren of katten in de tuin hebt. Deze houden absoluut niet van de geur, waardoor zij de omgeving waar je het verspreidt voorlopig zullen mijden.
Koffiedik voor oesterzwammen
Een populaire nieuwe toepassing is het gebruik van koffiedik voor het kweken van oesterzwammen. Zelfs met de hoeveelheid prut die je van één kopje koffie overhoudt, kun je al zo’n 3 oesterwammen produceren. Het blijkt dat koffieprut een ideale basis is om als substraat te dienen: door het verhitten van de koffie is het gepasteuriseerd en zit het vol voedingsstoffen.
Grote ketens als Coffee Company en La Place bewaren al hun koffieprut voor dit doel – en halen soms zelfs bergen ervan op bij bedrijfskantines. Dit gebruiken ze om oesterzwammen te kweken, die ze vervolgens weer verwerken in producten als vegetarische bitterballen en kroketten.
Koffiedik als schuurmiddel
Veel mensen denken dat koffiedik gebruikt kan worden als goedkope gootsteenontstopper. Door de schurende werkingen zouden verstoppingen voorkomen kunnen worden. Helaas blijkt deze vlieger niet altijd op te gaan: koffiedik bindt vet juist aan zich, waardoor het je verstoppingen kan verergeren. Niet zomaar in je gootsteen gooien, dus.
Wel is het nog een goed schoonmaakmiddel. Zo kun je het met water en afwasmiddel mengen om een schurende pasta te krijgen, die dienst kan doen als schuurmiddel. Ook kun je het op een schaaltje leggen en in je koelkast te plaatsen als deze stinkt. Koffiedik absorbeert onaangename luchtjes, waardoor je het prima als natuurlijke luchtverfrisser kunt gebruiken.
Koffiedik als huidverzorging
Door de schurende werking is koffiedik ook bijzonder geschikt als scrub of zeepvervanger. Het absorbeert vieze geurtjes van je huid, terwijl het je huid schuurt en oneffenheden verwijdert. Aangezien het volledig biologisch is, zal ook een gevoelige huid hier geen last van hebben.
Om het extra aangenaam te maken, kun je de koffieprut mengen met suiker en kokosolie. Ruikt lekker, en net zo effectief. Gebruik dit mengsel onder de douche – en je huid zal weer heerlijk zacht aanvoelen. Ook kun je dit mengsel gebruiken voor je haar, als haarmasker. Wallen of cellulitis? Meer kwaaltjes waarvoor dit zwarte goud een uitkomst kan zijn.
Koffiedik op de composthoop
Wormen zijn gek op het goedje. Daarom is koffiedik bij uitstek geschikt om op de composthoop te gooien, waardoor je meer én betere compost zult krijgen.
Een nuttig bijproduct
Nooit meer zomaar je koffiedik weggooien dus! Het is een goedkoop wondermiddel met veel nuttige toepassingen voor de huidverzorging, schoonmaak of tuin. En, beter nog, het is volledig natuurlijk – dus heeft geen nare bijeffecten. Let er wel op dat je het niet te lang bewaart. Verwerk het direct, of in ieder geval binnen een paar dagen. Langer bewaren kan ertoe leiden dat het gaat schimmelen.
