Het typische Italiaanse temperament kan op veel dingen gebaseerd zijn. Het weer, hun rijke historie van overwinningen en keizers, de drukte op hun overvolle wegen. Al kun je gerust stellen dat de pittige koffie die ze graag naar binnen werken er ook wat mee te maken heeft.
Koffie en Italië lijken onlosmakelijk verbonden. Opmerkelijk voor een land waar zelf geen enkel koffieplantje verbouwd wordt. Toch moet die reputatie van Italiaanse koffie als zijnde de beste van de wereld ergens vandaan komen. Waar dan? En wat is die Italiaanse koffie precies?
Waarom Italië als koffieland?
Italianen waren weliswaar niet de eersten die koffie ontdekten (dat waren Noord-Afrikanen). Noch stonden ze in de frontlinie om het als eerste te verhandelen (die eer gaat naar de Arabieren en de Nederlanders). Wel waren ze de eersten die de koffiecultuur ontwikkelden. Venetië was één van de eerste koffie-hotspots in Europa, waarschijnlijk door haar gunstige locatie op de zeevaartroute tussen Venetië, Noord Afrika en het Midden Oosten.
Zo kwam het goedje Europa binnen. Daar werd het al snel een begrip, ondanks de vroege weerstand van de kerk. In de vroege dagen werd het gezien als een ‘Moslimdrankje’ dat magische eigenschappen leek te hebben, tot het in 1600 werd goedgekeurd voor gebruik door christenen door Paus Clement VIII, zelf een fervent koffiedrinker. Dit leidde tot de opening van het eerste koffiehuis in Rome.
Al snel volgden er meer koffiehuizen, waar het zetten van een mooie caffè tot een kunstvorm werd verheven – met bekende voorbeelden als Caffè Florian in Venetië, Antico Caffè Greco in Rome, Caffè Pedrocchi in Padua, Caffè dell’Ussero in Pisa, en Caffè Fiorio in Turijn. Tegen het eind van de 17e eeuw moest het bestuur van Venetië zelfs een verordening afgeven waarin het aantal koffiehuizen in de stad beperkt werd tot 206.
Het leek tevergeefs. Nog steeds vind je op nagenoeg iedere Italiaanse straathoek een koffiehuis en is de koffiecultuur nog even bloeiend als ze altijd was. De uitvinding van het espresso-apparaat, de oorsprong van de ristretto en lungo: het valt allemaal terug te leiden op dit mediterraanse land.
Hoe drinken ze koffie in Italië?
Koffie is meer dan een drankje alleen voor onze Italiaanse vrienden. Het is een levenswijze, een manier waarop ze hun dag indelen. Het begint in de vroege ochtend met een cappuccino, wat hier als een echt ontbijtdrankje gezien wordt door de toevoeging van melk. Deze wordt meestal gecombineerd met een zoete croissant met jam voor het perfecte ontbijt.
Als je in Italië bent, doe je er daarom goed aan om na 11 uur geen cappuccino meer te bestellen – zo voorkom je scheve gezichten. Beter kies je voor het ultieme drankje van de Italiaan, de espresso. Zo ingeburgerd in de volkscultuur dat enkel het bestellen van een ‘caffè’ voldoende is, geen verdere uitleg nodig. Een korte tijd later zul je een klein kopje vol sterke, hete koffie krijgen.
In het zuiden van Italië gooien ze hier graag suiker in, maar hoe verder je naar het noorden komt, hoe sterker het zal zijn. Het moment van de dag maakt niet uit voor dit sterke bakkie: zelfs ’s avonds laat wordt het nog gedronken. Vooral na een stevige maaltijd is het standaard: het zou nog eens goed zijn voor de spijsvertering, ook.
De cappuccino en de espresso zijn de standaarden, al zijn er ook wat afwijkingen mogelijk waar Italianen niet raar van opkijken. Denk aan de caffè doppio, waarbij je de dubbele hoeveelheid espresso krijgt. Of de caffè lungo, die wat meer op de koffie lijkt die we in Nederland drinken – die met extra water en een langere doorlooptijd wordt bereid.
Verder kun je ook met een goed geweten vragen naar een caffè americano, waarbij de espresso in het kopje aangevuld wordt met warm water. Een caffè macchiato levert je een espresso met een beetje melk erin op. Vraag in het geval van het laatste niet om een ‘latte’: dan krijg je letterlijk een glas melk.
Wat meer nuttige termen: ‘amaro’, is zonder suiker. ‘Con zucchero’ is met suiker. Een koffie bestel je met ‘un caffè, per favore’ – en je bedankt de ober met ‘grazie’.
Kwaliteit van Italiaanse koffie
Veel mensen zweren bij Italiaanse koffie als zijnde ‘de beste van de wereld’. Hierbij is het wel belangrijk om op te letten waar je het precies over hebt. ‘Echte’ Italiaanse koffie bestaat namelijk niet. In het land groeien immers geen koffiebonen en het klimaat zal nog behoorlijk wat moeten veranderen voordat dit wel het geval gaat zijn.
Mensen die het hebben over ‘kwalitatieve Italiaanse koffie’ hebben het daarom vaak ook over koffie gemaakt met Italiaans materieel. Veel van de beste koffiemolens en koffiemachines die wij nu kennen zijn afkomstig van Italiaanse fabrikanten. Dit is immers het land waar de espressocultuur ontstaan is, terwijl in Noord-Europa de filterkoffiecultuur hoogtij vierde.
Inmiddels begint de espressocultuur ook steeds meer de rest van de wereld in zijn greep te nemen, getuige bij de opkomst van vele specialiteiten-koffiezaken en koffiehuizen. De originele ‘Italiaanse’ smaak slaat bij veel mensen aan, gezien de sterkte, bitterheid, maar ook de manier van snel zetten en toevoeging van suiker of melk is populair.
‘Echte’ Italiaanse koffie bestaat dus weliswaar niet, maar de koffie die gebrouwen wordt in dit land moet zeker niet uitgevlakt worden. Een aantal van de belangrijkste koffieproducten komt uit dit land, die uitblinken in bepaalde maal- of roast technieken.
Ook Golden Brasil Coffee komt uit dit koffieland, waar het zorgvuldig geselecteerd en ambachtelijk gebrand wordt door de heer Franco Lucianelli in Ardea, Rome. Naast de Golden Brasil bonen heeft hij inmiddels ook de kwalitatieve Arditi en Alunni bonen op de markt gebracht. Allen heerlijke ronde, zachte smaken. Wil je de bonen direct bestellen? Neem dan een kijkje in onze shop.
